Bệnh đốm đen trên tôm thẻ chân trắng, còn được biết đến với tên gọi ăn mòn vỏ kitin, là một trong những vấn đề phổ biến mà người nuôi tôm thường gặp phải. Mặc dù không gây thiệt hại chết hàng loạt như một số bệnh khác, nhưng nó lại ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và giá trị thương phẩm của tôm, gây ra những tổn thất kinh tế đáng kể cho người nuôi. Bệnh thường xuất hiện khi tôm được 25 ngày tuổi, nhưng phổ biến hơn cả là sau 45 ngày nuôi. Việc hiểu rõ nguyên nhân và có phương pháp điều trị kịp thời, chính xác là yếu tố then chốt để bảo vệ năng suất và lợi nhuận.
Nguyên nhân chính gây ra Bệnh đốm đen trên tôm thẻ
Bệnh đốm đen không phải do một tác nhân duy nhất mà là sự kết hợp của nhiều yếu tố. Nguyên nhân chính gây ra các đốm đen và tình trạng ăn mòn vỏ kitin trên tôm là do vi khuẩn, nấm và động vật nguyên sinh. Trong đó, các loài vi khuẩn thuộc chi Vibrio spp. là thủ phạm chính. Những vi khuẩn này tấn công vào lớp vỏ kitin của tôm, gây ra các tổn thương vật lý ban đầu.
Ngoài ra, môi trường ao nuôi đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc bùng phát và lây lan bệnh. Một môi trường ao nuôi bị ô nhiễm nặng, với hàm lượng khí độc như H2S, NH3 ở mức cao và hàm lượng oxy hòa tan thấp, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các vi sinh vật gây hại phát triển mạnh mẽ. Khi tôm sống trong môi trường thiếu lành mạnh, sức đề kháng sẽ giảm sút, tạo cơ hội cho vi khuẩn và nấm tấn công, dẫn đến các đốm đen và ăn mòn vỏ.
Dấu hiệu nhận biết và tác động của bệnh
Dấu hiệu của bệnh rất dễ nhận biết, đó là sự xuất hiện của các đốm đen nhỏ, lan rộng trên thân và vỏ tôm. Ban đầu, các đốm này có thể chỉ là các vết loét nhỏ, nhưng nếu không được xử lý, chúng sẽ lan rộng và ăn sâu vào lớp vỏ kitin, làm vỏ tôm bị ăn mòn, gây ra những vết thương hở. Tôm bị bệnh thường có vỏ xù xì, gồ ghề, ảnh hưởng đến ngoại hình, khiến tôm không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu hoặc bán ra thị trường với giá thấp.
Một điểm cần lưu ý là Bệnh đốm đen trên tôm thẻ không gây chết tôm hàng loạt. Điều này có thể khiến nhiều người nuôi chủ quan, nhưng hậu quả kinh tế mà nó mang lại lại rất lớn. Tôm bị bệnh thường chậm lớn, lột xác không đều và đặc biệt là giảm giá trị thương phẩm. Do đó, việc phòng ngừa và xử lý kịp thời là điều tối quan trọng để bảo vệ thành quả của vụ nuôi.
Giải pháp điều trị Bệnh đốm đen trên tôm thẻ hiệu quả
Để điều trị bệnh đốm đen trên tôm một cách hiệu quả, cần phải áp dụng một liệu pháp tổng hợp, tập trung vào cả hai yếu tố: xử lý môi trường ao nuôi và tăng cường sức đề kháng cho tôm.
Xử lý môi trường ao nuôi
Bước đầu tiên và quan trọng nhất là xử lý môi trường nước. Cần tiến hành diệt khuẩn, nấm và các động vật nguyên sinh có hại. Sau khi diệt khuẩn, cần phải tăng cường sục khí, chạy quạt liên tục để cung cấp đủ oxy hòa tan cho tôm, đồng thời cải thiện chất lượng nước.
Đồng thời, cần sử dụng các chế phẩm vi sinh có lợi để cấy bổ sung vào ao nuôi. Các vi sinh này sẽ cạnh tranh và ức chế sự phát triển của vi khuẩn có hại, phân hủy chất hữu cơ, xử lý khí độc và xác tảo tàn, giúp làm sạch môi trường nước một cách tự nhiên. Việc kết hợp sản phẩm xử lý khí độc chuyên dụng như Yucca Dtox và vi sinh MP-BZT sẽ mang lại hiệu quả cao trong việc kiểm soát các loại khí độc và cải thiện nền đáy ao.
Tăng cường sức đề kháng cho tôm
Bên cạnh việc xử lý môi trường, việc tăng cường sức khỏe cho tôm là điều không thể thiếu. Cần giảm lượng thức ăn để giảm áp lực lên hệ tiêu hóa của tôm và môi trường ao nuôi. Song song đó, bổ sung các khoáng chất, men vi sinh, và các hoạt chất tăng cường miễn dịch vào khẩu phần ăn hàng ngày. Điều này giúp tôm có đủ sức đề kháng để chống lại các tác nhân gây bệnh, phục hồi nhanh chóng và lột xác khỏe mạnh.
Việc áp dụng đồng bộ các giải pháp này không chỉ giúp tôm vượt qua Bệnh đốm đen trên tôm thẻ mà còn tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của vụ nuôi. Việc theo dõi chặt chẽ chất lượng nước và tình trạng sức khỏe của tôm là điều cần làm thường xuyên để có thể phát hiện và xử lý sớm nhất các vấn đề tiềm ẩn.
Bằng cách áp dụng các biện pháp phòng ngừa và điều trị tổng hợp, người nuôi tôm hoàn toàn có thể kiểm soát được bệnh đốm đen, giảm thiểu thiệt hại kinh tế và nâng cao hiệu quả sản xuất.
